“Енді-енді” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер “Күні кеше” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер “Жата-жастана” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер “Құстай” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер “Ақырын” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер “Биыл” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

Вопрос школьника по предмету Қазақ тiлi

“Енді-енді” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

“Күні кеше” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

“Жата-жастана” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

“Құстай” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

“Ақырын” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

“Биыл” үстеуінің жасалу жолын көрсетіндер

Ответ учителя по предмету Қазақ тiлi

Ответ:

Енді-енді-Мезгіл үстеу

Күні кеше-Мезгіл үстеу

Жата-жастана-Себеп салдар үстеу

Құстай-Күшету үстеу

Ақырын-Сын қимыл үстеу

Биыл-Мезгіл үстеу

Объяснение:

Мезгіл үстеулер

Мезгіл үстеуі қашан? қашаннан? деген сұраққа жауап беріп, қимылдың, іс-әрекеттің мезгілін, мерзімін, уақытын білдіреді. Мезгіл үстеуі етістікпен тіркесіп қолданылады. Мысалы: таңертеңнен (қашаннан?) кетті, жазғытұрым (қашан?) келеді, ала жаздай (қашан?) еңбектенді, күні-түні (қашан?) оқыды, т. б.

Күшейту (я ұлғайту) үстеулері

Күшейткіш үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің, сынның сапасын, белгісін не солғындатып, не күшейтіп көрсетеді. Сұрағы: қалай? Мысалы: әбден жүдепті, керемет биледі, мүлдем қозғалта алмады. Сонымен бірге күшейткіш үстеуге сын есімнің күшейтпелі шырайын жасайтын ең (биік), өте (салмақты), аса (терең), тым (терең), кілең (жүйрік) сөздері де жатады.

Себеп-салдар үстеулері

Себеп-салдар үстеуі не себепті? қалай? неге? деген сұрақтарға жауап береді. Себеп-салдар үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің болу себебін білдіреді. Себеп-салдар үстеуіне: құр босқа, лажсыздан, босқа, амалсыздан, бекерге, шарасыздан сөздері жатады. Бұл сөздер етістікпен тіркесіп қолданылады. Мысалы, босқа ренжіді, лажсыздан келісті, т. б.