периведите Асқар Жұмаділдаев — физика-матема-тика ғылымдарының докторы, профессор,Қазақстан Ұлттық Ғылым академиясыныңакадемигі.Асқар Жұмаділдаев 1956 жылы 25 ақпандаҚызылорда облысы Шиелі ауданы Шиелі кен-ТІнде дүниеге келген. Ол Алматыдағы дарын-ды балаларға арналған арнайы физика-ма-Тематика мектебін бітірген. Кейін МәскеудегіМ. В. Ломоносов атындағы университеттіңмеханика-математика факультетіне оқуғатүседі. Қазақ мектебін бітірген балаға орысTuli Сынағынан өту қиын болады. Орыс тілінен жақсы баға алмаса да, қабылдау комиссиясыоның ерекше қабілетін байқап, емтиханнан өткізеді.Асқар талмай ізденіп жүріп, үшінші курста ғылыми жұмыс жазады. Бұл еңбегі үшін I le-совскии сыйлығымен марапатталады. Одан кейін Лениндік стипендияға ие болады. Мәскеуекеттік университетін үздік аяқтап, кейін аспирантурасын бітіреді. Отыз екі жасындатеклов атындағы Математика институтында докторлық диссертациясын қорғайды.ғалым — 80-ге жуық ғылыми еңбектің авторы.хслар тұмаділдаев – қазақ елінен шетел университеттеріне дәріс оқуға, ғылымисектер жасауға алғаш шақырылған ғалымдардың бірі. Ол 1995 жылдан бастап он жылдайшетелде қызмет істеді. Гамбург, Мюнхен, Бильфельд, Киото, Оксфорд, Стокгольм универси-теттерінде профессор болды.алым Математика ғылымының дамуына зор үлес қосты. Ол оң сипаттамалы Ли алгебра-мен деформацияларын, олардың қолданылуын зерттеді. Векторлық өріс алгебрасыныңішектенбейтін кеңеюін есептеді. Ассоциативті емес алгебраның тепе-теңдіктерін шешті.отандық ғылымға қосқан орасан еңбегінің арқасында ғалымға 1981 жылы физика-мате-матика ғылымдарының кандидаты, 1988 жылы физика-математика ғылымдарының докторыҒылыми дәрежесі берілді. 1990 жылы Қазақ Ұлттық университетінің профессоры, 1995 жылыпР ҰҒА корреспондент мүшесі, 2004 жылы ҚР ҰҒА академигі атақтарына ие болды.Асқар Жұмаділдаев Германиядағы Гамбург, Мюнхен, Бильфельд университеттерініңпрофессоры» атанды. 1986-2001 жылдары Кэмбридж университетінің жанындағы Нью-Тон институтында, Италиядағы А. Салам атындағы Халықаралық теориялық физикаорталығында, Швеция корольдігіндегі Ғылым Академиясының Миттаг-Лефлер атындағыМатематика институтында, Канададағы Фильдс атындағы Математика институтында кызметатқарып, дәрістер оқыды. Германияның, АҚШ-тың мемлекеттік стипендияларын ініскорольдігі Ғылым Академиясының грантына ие болды. Ғалымның ғылымдағы еңбектері -жастарға үлгі.129​

Вопрос школьника по предмету Қазақ тiлi

периведите Асқар Жұмаділдаев — физика-матема-
тика ғылымдарының докторы, профессор,
Қазақстан Ұлттық Ғылым академиясының
академигі.
Асқар Жұмаділдаев 1956 жылы 25 ақпанда
Қызылорда облысы Шиелі ауданы Шиелі кен-
ТІнде дүниеге келген. Ол Алматыдағы дарын-
ды балаларға арналған арнайы физика-ма-
Тематика мектебін бітірген. Кейін Мәскеудегі
М. В. Ломоносов атындағы университеттің
механика-математика факультетіне оқуға
түседі. Қазақ мектебін бітірген балаға орыс
Tuli Сынағынан өту қиын болады. Орыс тілінен жақсы баға алмаса да, қабылдау комиссиясы
оның ерекше қабілетін байқап, емтиханнан өткізеді.
Асқар талмай ізденіп жүріп, үшінші курста ғылыми жұмыс жазады. Бұл еңбегі үшін I le-
совскии сыйлығымен марапатталады. Одан кейін Лениндік стипендияға ие болады. Мәскеу
екеттік университетін үздік аяқтап, кейін аспирантурасын бітіреді. Отыз екі жасында
теклов атындағы Математика институтында докторлық диссертациясын қорғайды.
ғалым — 80-ге жуық ғылыми еңбектің авторы.
хслар тұмаділдаев – қазақ елінен шетел университеттеріне дәріс оқуға, ғылыми
сектер жасауға алғаш шақырылған ғалымдардың бірі. Ол 1995 жылдан бастап он жылдай
шетелде қызмет істеді. Гамбург, Мюнхен, Бильфельд, Киото, Оксфорд, Стокгольм универси-
теттерінде профессор болды.
алым Математика ғылымының дамуына зор үлес қосты. Ол оң сипаттамалы Ли алгебра-
мен деформацияларын, олардың қолданылуын зерттеді. Векторлық өріс алгебрасының
ішектенбейтін кеңеюін есептеді. Ассоциативті емес алгебраның тепе-теңдіктерін шешті.
отандық ғылымға қосқан орасан еңбегінің арқасында ғалымға 1981 жылы физика-мате-
матика ғылымдарының кандидаты, 1988 жылы физика-математика ғылымдарының докторы
Ғылыми дәрежесі берілді. 1990 жылы Қазақ Ұлттық университетінің профессоры, 1995 жылы
пР ҰҒА корреспондент мүшесі, 2004 жылы ҚР ҰҒА академигі атақтарына ие болды.
Асқар Жұмаділдаев Германиядағы Гамбург, Мюнхен, Бильфельд университеттерінің
профессоры» атанды. 1986-2001 жылдары Кэмбридж университетінің жанындағы Нью-
Тон институтында, Италиядағы А. Салам атындағы Халықаралық теориялық физика
орталығында, Швеция корольдігіндегі Ғылым Академиясының Миттаг-Лефлер атындағы
Математика институтында, Канададағы Фильдс атындағы Математика институтында кызмет
атқарып, дәрістер оқыды. Германияның, АҚШ-тың мемлекеттік стипендияларын ініс
корольдігі Ғылым Академиясының грантына ие болды. Ғалымның ғылымдағы еңбектері —
жастарға үлгі.
129​

Ответ учителя по предмету Қазақ тiлi

Джумадильдаев Аскар Серкулович (25 февраля 1956, станция Шиели, Кызылординская область, Казахстан) — советский и казахстанский учёный-математик и государственный деятель, доктор физико-математических наук (1988), академик Национальной академии наук Казахстана (2003), профессор. Депутат Верховного совета КазССР и Республика Казахстан 12 и 13-го созывов. Награждён Государственной премией Казахстана. заслуженный деятель Казахстана (2019).

Аскар Джумадильдаев родился на станции Шиели, Кызылординской области. Его прадед Шон был известным в регионе человеком, служил волостным в Котентогай. Во время коллективизации всё имущество было конфисковано и дети Шона были репрессированы. Один из его сыновей, Джумадильда, спасся, покинув дом за день до ареста, и вместе с детьми бежал в Узбекистан. Они работали на хлопковых полях, таскали грузы, чтобы выжить. После смерти Сталина семья Джумадильды возвратились в родной аул. Все дети и внуки Джумадильды, родившиеся в изгнании, жили недолго. Первым внуком, родившимся на родине и оставшимся в живых, был Аскар. По казахским обычаям он считался сыном Джумадильды, а не Серкула и матери Кульшат.

Аскар любил книги, увлекался поэзией, историей и писал статьи в «Қазақстан пионері». В 6-м классе он попал в Кызылорду на областную олимпиаду по математике.