Бөкеннен сұлу аңды мен көрмедiм,Басқаға жануарды-ау теңгермедiм.Көздерi мөлдiр қара ақ бөкендi,Адамның баласынан кем көрмедiм.Азайды соңғы кезде байғұс бөкен,Мың-мыңдап баяғыда жүредi екен.Бұл күнде келе жатқан жолаушыға,Кездесiп анда-санда саяқ некен.морфологиялық талдау

Вопрос школьника по предмету Қазақ тiлi

Бөкеннен сұлу аңды мен көрмедiм,
Басқаға жануарды-ау теңгермедiм.
Көздерi мөлдiр қара ақ бөкендi,
Адамның баласынан кем көрмедiм.

Азайды соңғы кезде байғұс бөкен,
Мың-мыңдап баяғыда жүредi екен.
Бұл күнде келе жатқан жолаушыға,
Кездесiп анда-санда саяқ некен.
морфологиялық талдау

Ответ учителя по предмету Қазақ тiлi

Морфология — дербес сөздердің грамматикалық мағыналарын тексеретін, грамматикалық сөз тұлғалардың қызметі мен қалыптасу, даму заңдылықтарын зерттейтін тіл ғылымының бір сапасы. Морфологияның негізгі материалы — морфема. 

Морфология — раздел лингвистики, основным объектом которого являются слова естественных языков и их значимые части (морфемы).

Морфологиялық талдау сызбасы:

Общая схема разбора:

Сөз таптары (Часть речи)Бастапқы формасы (Начальная форма)

Тұрақты белгілер (Постоянные признаки, если есть)

Тұрақсыз белгілер (Непостоянные признаки, если есть)Синтаксистік рөлі (Синтаксическая роль)Мысалы (Например):

Ертең оқушы3 мектепке барады3.

Завтра ученик3 пойдет3 в школу.

Оқушы3 – зат есім. Кім барады? Оқушы.Бастапқы формасы: оқушы.

Тұрақты белгілер: дара, туынды, жалпы, жанды, деректі;

Тұрақсыз белгілер: жекеше, атау септік.Кім барады? Оқушы (бастауыш).Барады3 – етістік. Оқушы (не істейді?) барады.Бастапқы формасы: бар.

Тұрақты белгілер: дара, туынды, болымды, салт;

Тұрақсыз белгілер: ауыспалы келер шақ.Оқушы (не істейді?) барады (баяндауыш).