батыр баян шығарма жоспарымен

Ответ учителя по предмету Қазақ тiлi

Көрікті Көкше- Абылай Баян бастаған ел қорғандарының қонысы.

« Баянсыз қанатымды қалай жаям?!»

« Жорықта жауының бір сұлуын алып қайтқан..»

« Өлтірдім бе, інімді алаштың намысы үшін..»

« Елі үшін төккен ерлер қанын жұтқан… жер ұмытпас»

Осы жоспар бойынша балалармен бірге мазмұнын айта отырып, Баян бейнесін талдаймын.

І. «Батыр Баян» поэмасының басты тақырыбы: Туған елді, жерді қорғау.

ІІ. Идеясы: Батыр Баян бейнесі арқылы батырларды дәріптеу.

ІІІ.Жанры: Поэзия, поэма

ІҮ.Сюжеттік-композициялық талдау:

Шығарманың басталуы.

« Батыр Баян» поэмасы Мағжан ақынның көңіл-күй сезімін толғаудан басталады.

Жүрегім, мен зарлымын жаралыға,

Сұм өмір абақты ғой саналыға.

Қызыл тіл, қолым емес кісендеулі,

Сондықтан жаным күйіп жанады да,- деп ашынған ақынның ішкі монологынан басталатын поэма бірден кесек-кесек ой ағытады. « Сұм өмір абақты ғой саналыға» деп қызыл империяға ашықтан-ашық айып тағады. «Қызыл тілім кісендеулі» деп тіл бостандығының жоқ екеніне тоқталып « қызыл сұм» деген көріктеуші және «кісендеулі» деп

кейіптеу арқылы ақын поэманың тілдік қуатын арттырады. «Сұм өмір күшті уын аяды ма?»- деп өзінің ауыр тағдырын қоса жырлайды. Уақыт өтер ақынның жолы « қанды ор боп қалады» деп ақын күңіренеді, толғайды көзіне жас алады. Азаматтан дос таба алмасаң, қаламыңмен сырлас- дейді. Ендеше, ақында қаламымен сырласады.